فهرست مطالب

عنوان صفحه

فصل اول

مقدمه ۱

بیان مسئله ۷

ضرورت و اهمیت پژوهش ۱۰

متغیرهای پژوهش ۱۳

تعریف عملیاتی متغیرها ۱۴

فرضیه های تحقیق ۱۵

فصل دوم

مقدمه ۱۸

قوانین یادگیری از نظر روانشناسان ۲۱

تاثیر تکلیف در یادگیری ۲۳

آیا تکلیف شب یک ضرورت تربیتی است؟ ۲۴

ملاک های تعیین تکلیف شب ۲۶

تناسب نوع تکلیف با نوع درس ۲۸

جایگاه تکلیف ۲۸

تصحیح تکلیف ۲۹

تشریح اهداف تکلیف ۳۰

فواید و مضرات تکلیف ۳۰

اهداف تکلیف ۳۱

انواع  تکلیف ۳۲

حجم تکلیف ۳۳

رابطه تکلیف با میزان هوش و استعداد دانش آموزان و پیشرفت تحصیلی آنها ۳۵

تاریخچه تکلیف شب در جهان ۳۶

تکلیف شب به عنوان یک تجربه یادگیری ۳۸

اثرات تکلیف شب ۴۰

نظریات مختلف درباره تکلیف شب ۴۱

تاریخچه تکلیف شب ۴۴

تحقیقات انجام شده در ایران ۵۲

فصل سوم

روش تحقیق ۵۶

نوع تحقیق ۵۶

جامعه آماری ۵۷

نمونه آماری ۵۷

روش نمونه گیری ۵۷

ابزار تحقیق ۵۷

روش تجزیه و تحلیل اطلاعات

فصل چهارم

الف- آمار توصیفی ۶۱

مقدمه و بیان افراد نمونه آماری بر اساس مدرک سابقه، جنسیت و منطقه جغرافیایی ۶۱

بیان فرضیه ها و سوالات مربوط به آن ۶۲

سوالات پرسشنامه و جداول مربوط به فرضیه شماره یک ۱۰۱-۶۳

سوالات پرسشنامه و جداول مربوط به فرضیه شماره دو ۱۰۱-۶۳

سوالات پرسشنامه و جداول مربوط به فرضیه شماره سه ۱۰۱-۶۳

سوالات پرسشنامه و جداول مربوط به فرضیه شماره چهار ۱۰۱-۶۳

سوالات پرسشنامه و جداول مربوط به فرضیه شماره پنج ۱۰۱-۶۳

سوالات پرسشنامه و جداول مربوط به فرضیه شماره شش ۱۰۱-۶۳

سوالات پرسشنامه و جداول مربوط به فرضیه شماره هفت ۱۰۱-۶۳

تجزیه و تحلیل و بیان روش مقایسه ای ارائه تکلیف شب سنتی و فعال ۱۰۱

آمار استنباطی ۱۰۵

بحث و نتیجه گیری ۱۰۹

فصل پنجم

خلاصه پژوهش ۱۱۲

عنوان و اهداف پژوهش ۱۱۲

فرضیه های پژوهش ۱۱۲

نوع پژوهش ۱۱۴

پیشنهادات ۱۱۵

محدودیت ها و موانع ۱۱۶

پیوست ها

منابع و مأخذ ۱۱۹

فهرست جداول ۱۲۱

نمونه فرم پرسشنامه ۱۲۴

مقدمه:

   تکلیف همواره به عنوان یکی از عوامل مهم در تحقق یادگیری مطرح بوده و در هر دوره متناسب با برداشتی که از یادگیری وجود داشته، شکل و نوع تکلیف نیز متفاوت بوده است. شاید در گذشته اگر دانش آموزی صرفاً موفق به محفوظاتی در ذهن خویش می شد، تصور می رفت که یادگیری در او تحقق یافته است. اما امروزه، با تعریفی که از یادگیری می شود توقع اهدافی فراتر از آن وجود دارد. یکی از متغیرهای رایج در مورد یادگیری به شرح زیر است: «یادگیری تغییری است که در توانایی انسان ایجاد می شود و برای مدتی باقی می ماند و نمی توان آن را به سادگی به فرآیندهای رشد کسب شده نسبت داد.»

به همین دلیل از تکالیف خانه به عنوان تمرین جهت یادگیری و توانایی استفاده می گردد و تکلیف خانه به آن دسته از فعالیت های درسی اطلاق می شود که در یادگیری های کلاسی جهت انجام دادن در خارج از کلاس درس و مدرسه برای دانش آموزان تعیین می شود.

تاکنون صدها تحقیق در مورد تکلیف خانه و نقش آن در موفقیت های تحصیلی انجام شده است. برای نمونه قدمت این تحقیقات به نود سال پیش می رسد و آنها در مجموع تکلیف را جزء جدایی ناپذیر یادگیری می دانند. مطالعات نظرات معلمین، محصلین و والدین متخصصین در سالهای اخیر نشان می دهد که همگی معتقدند که تکلیف شب دانش آموزان را در کسب نمرات بهتر یاری می‌نماید. از جمله متخصصینی که انجام تکالیف درسی را مفید می داند دکتر علی اکبر سیف می باشد وی در مورد اهمیت و نقش تکلیف در تحقق یادگیری معتقد است:

۱- «بخش عهده یادگیری باید در کلاس انجام گیرد و فعالیت های خارج از مدرسه باید مکمل یادگیری و فعالیت های مدرسه باشد. در شرایطی، توضیحاتی که در کلاس داده می شود برای یادگیری بعضی از دانش آموزان کفایت می کند، اما برای بعضی دیگر ممکن است چنین نباشد و لذا به تمرین ومرور بیشتری نیاز داشته باشند، در این صورت می توان با تعیین تکالیفی مناسب با نیاز هر دانش آموز او را در این امر یاری کرد» (سیف، ۱۳۷۴)

تکلیف شب از وظایفی است که از تاسیس مدارس همگانی عمدتاً به منظور تکمیل آموزش مدرسه و گاه به عنوان وسیله ای در دستیابی به اهداف دیگر آموزش و پروش مانند عادت به کار مستقل، رشد، مسئولیت، عادت به مطالعه برای دانش آموزان در کشورها معمول بوده است.

امروزه با توجه به تحولات جوامع با پیدایش نظریه‌های تربیتی و وجود رسانه‌هایی که اوقات فراغت دانش اموزان را به خود اختصاص می دهد، ضرورت تکلیف شب در بسیاری از کشورها مورد سوال قرار گرفته و راههای دیگری برای پر کردن اوقات فراغت کودکان و نوجوانان در خانه تدبیر می گردد.